Publicación: Búa Soneira, Mon (2012); "De novo, a pregunta pola linguaxe", Thaumazein, Nº 4, pp. 27-31.
27/02/2012
Mon Búa Soneira
1
Escribir
é a traición que nos queda. Facer un outro que non esté senón a
distanciarnos de nós mesmos. Fuxir e fuxir sen parar ata perderse
fóra do mapa.
2
Escribir
ten latente un trato desintencionado que busca desocultar un instante
calquera. Porque neste plano inconsciente todos son instantes
calquera. Isto, pode traer grandes discrepancias coas visións
evolucionistas que igualan escribir a un acto de supervivencia ou
satisfacción de necesidades, para non chocar con estes, fagamos o
esforzo de velo na súa descontextualización do subxetivo, entón
ben, se é así: Que máis da escribir en ausencia ou presencia? Non
teñen nada que distinguir, o “tempo” vai seguir virando para
diante. A xente vai “a monte” co da escritura, escribir é devir
como o monte mesmo. A escritura é potencia de algo que non cesa e
que non pode actualizar niso que chaman “acto da escritura”, o
escrito sempre está por escribirse, non hai nada escrito xa. Toda
escritura está morta.
3
Quen
poidera escribir o que só é sustantivo, o verbo en infinitivo ao
que non se lle asigna suxeito algún. É unha lástima a perda da
experiencia que morre na escritura. Un momento como calquera outro. O
mesmo momento no que se está a ler algo, un momento que segue as
leis dun problema
coa linguaxe que intentaremos argallar. Para empezar, preguntémonos,
que imperio é ese o da escritura?
4
Xa
que escribir ten un xeito vago de dicir o que ocorre, a experiencia,
que xa é agora, e non se
está a escribir: non é escribir un xeito de querer determinar un
feito no tempo? Non ten esa eiva constitutiva
que intenta pautar o tempo nunha databilidade de distintos escritos?
Que mal fixo, por exemplo,
a escritura da palabra Historia, -en último sentido- a da Salvación
ou da “igualdade de clases”,
a esta verdade que dicía ser a linguaxe -que se pode dicir ou
escribir? A historia fixo da verdade
unha mentira vitalmente útil, que como xa anticipou Hume, é a forma
menos filosófica de tomarse
tal verdade en serio. Dicíndoo así, a filosofía é unha disputa
por verbas que a fin e a cabo, só
serven para establecer unha rutina ou hábito con esas palabras, que
non son máis que mentiras de moito
servicio. A linguaxe é o ceo no que as estrelas revelan a morte. A
escritura foi historicamente o seu signo.
5
A
escritura, como forma da linguaxe, pensouse que era a relación do
significante co seu significado, do obxeto co seu concepto (a
representación). O probrema está, como adianta Lacan, en que un
significante non significa só unha cousa senón que remite a moitos
significados latentes. En que todo texto sexa poema.
6
Se
tiveramos que dicir en forma, máis que nada, todo sería oral.
7
Kant
, na Crítica
da Razón Pura
sobre a parte da Estética Trascendental, dicía que podemos estar
por riba da forma de intuición sensible que é o espacio, pero que
por riba do tempo nunca podíamos. Pois sempre estamos remitidos a
esa intuición omnipresente. De aquí, o aporema de pensar esta
categoría como un significante, meramente lingüístico, limitado ao
que a categoría engloba dentro de si... e a indudable pregunta
brota así: non será que todo esté xa baixo esta significancia
metafísica (dentro dunha categoría)?
8
A
figura máis “clara” e “verdadeira” que di a filosofía é o oxímoron. Unha forma de negar un primeiro na que nace un terceiro
que non se di. Unha maneira de negar o ser na súa afirmación, e
viceversa. Non unha simple contradicción ou negación siloxística,
máis ben sería a maneira na que se alude a iso que a linguaxe borra
no seu dicir. O terceiro non é unha síntese hegeliana nin unha
cuestión de loita por un fin dialéctico especulativo, non hai
mediación...
é
o que non hai, repito, a desnudez dunha roupa que é meramente
predicativa, que brota nun novo sentido ambiguo.
9
O
oxímoron déixanos unha posibilidade improvisatoria coa palabra,
permite ver o cego, e tocar na escuridade
ou gritar un silencio. De non ser así, cal sería o lugar no que se
encontra e, a vez, fuxe a poética?
Porque nos leva a poesía a sacar o que non hai dos nosos sentidos?
10
A
cuestión filosófica consiste en afastar a tarea
histórica de
toda verdade. Se temos que dicir a verdade,
non hai porque aludir a iso que narra a escritura no seu facerse,
senón a iso que segue estando
agora por escribirse, iso que cesa. Tampouco é unha idea
desaparecida que poda vir, grazas a
unha ética ou política determinada... trátase de que simplemente
que no mundo
da vida calsexa teña
xa sentido vivir con ese absurdo. Digo esto último, porque a
cuestión de ter fe en algo que non se
espera, non é senón que unha fe polo absurdo. Este camiño de
resquicios e insignificancias disque abre unha greta a todo pensar
metafísico. Disque.
11
Según
o que dicimos e escribimos, válgase como oxímoron, non buscamos a
verdade na súa cousa definida,
procuramos pola
contra
un
xeito indeterminado -que a cousa dita non pode dicir. O absurdo
que nos deixa ese “tres” do oxímoron é un claro exemplo do
inefable da vida e do sagrado. Das
cousas que non queren expresarse na verba, e que prefiren vivir nesa
sospeitosa fragua da indistinción.
12
Tremendo
problema se a linguaxe utilizada dun modo moderno sempre remata nunha
mera falsación
de contidos. Unha metafísica de significados. As verdades son todas
mentiras vitalmente útiles
que se empregan ao uso. Sería a linguaxe causal, na que tema
e método van unidos, un bucle sen
saída, e se xa a linguaxe leva de por si incorporada este bucle? E
se cada vez que abrimos o pico xa
estemos ante tal falsación?
13
A
linguaxe que se cerra a dicir algo puramente reprográfico dun
significado, a que non se arroxa a apertura
dese aberto
libre ou
Lichtung,
que non ten en conta esta apertura antes de nomear a verdade
como un único xeito de ser. Que só é método, por exemplo, a
Conciencia e a dialéctica especulativa
de Hegel, ou a subxetivización dos fenómenos de Husserl, será esta
a linguaxe única que
peque de dogmática e pechada?
14
Será
certo, como di Heidegger, que para dicir unha cousa antes haberá que
explorar ese aberto
libre que
existiu antes de todo o sentido da linguaxe; por exemplo, o da
palabra aletheia,
ou o de calquera vocablo
ao que se lle asignou un determinado modo metódico?
15
Esta
montaxe lingüística tería que pasar por unha revisión do termo
dende a súa orixe, para, logo, ver
o uso filosófico que se lle atribúe. Traer de novo as antigas
nocións arcaicas a un pensamento contemporáneo,
que estude o que existiu antes da propia montaxe da palabra, a súa
-se queremos raíz ontolóxica, esa Lichtung...da
que toda metafísica tradicional se esqueceu.
16
Volver
investigar os usos da linguaxe metafísica, dende Parménides ou
Aristóteles ata Hegel ou Husserl,
cara a reserva da orixe desa palabra para, así, liberala do seu
formalismo. Ver a palabra nese
espazo que sempre recorre toda linguaxe, ese aberto
libre no que falar é apertura dunha posibilidade
de ser lanzada no tempo. Ese mesmo tempo que abre a linguaxe a ser
falada, sen cesar, e
que o pensamento deste mesmo posibilita a determinación da palabra.
17
Pero...
E que se esta linguaxe polo feito de ser articulada ou polo feito de
ir destinada cara algo que se lle chama ser, posibilidade ou tempo,
xa é de por si unha maneira de cerrar o ser niso que non é, e, polo
tanto, toda “dicibilidade” é xa unha falsación? E se o marco da
liguaxe é falsación que pasa?
18
Cabe
pensar, que a filosofía buscou sempre un “non dito” na súa
investigación e que, por iso, quede obsoleta
nun “non dicir” nunca.
19
A
metafísica occidental caracterízase por un intento de casación
lingüística coa “cousa mesma”, que está
detrás da linguaxe gardando sentido co que se di... coa cousa sensible -Platón-, co fenómeno -Kant-,
co simbólico -Lacan-... Vaites, vaites, o problema da filosofía
esconde este vacío de difícil articulación
do real,
desa “cousa mesma” a que nunca da de cheo, e coa que só anda as
voltas.
Quizáis
a linguaxe só poda andar as voltas sempre con iso e nunca dar de
cheo a ningún universal deste
tipo. Quizáis a filosofía, en suma tarea, só poda facer círculos
deformes en forma de preguntas.
20
E
a querida Spaltung,
a
que tanto nos aferramos, pola cal só caben
de medio lado un ou dos
homes-calquera, é ese pensar o Afóra
(o
afóra dos límites da Modernidade), a greta, a fisura, a cisma, o
cornecho, o furado, a diferencia, o posible, o devir, o
acontecemento, ese espazo sequera antifilosófico
que
demostra un
desgaste preto da novidade, a última quebra da linguaxe
mesma.
21
Pero,
entón, se dicir algo apártanos dese fin último da categoría que
dicta o ser, se toda ontoloxía metafísica
é un mal predicador do esencialismo real.
E se, como dixemos antes, fosemos máis escépticos aínda, e
diríamos que o aberto
libre heideggeriano
-que esconde esa “esencia” da linguaxe na que temos que ollar a apertura da verba mesma- é outra esencia máis? Se dixeramos que Heidegger se conforma con dicir que o ser é o tempo, -o que “xa é
agora sendo”-, e non se conforma con máis que ese tipo de
esencialismo do devir que non leva a ningures? Que revisión
ontolóxica do tempo habería que facerlle a linguaxe se xa na súa
propia faceta “comunicativa” ten a problemática da falsación,
da mentira aporética, dese oasis
ilusorio que
di Nietzsche? Tal vez, este dudar escéptico, non poría en perigo
todo tipo de filosofía? Non marcaría o fin último dos que se din
filósofos?
No hay comentarios:
Publicar un comentario